O gustach kulinarnych można powiedzieć zarówno to, że z czasem się zmieniają, jak i to, że pozostają niezmienne, przynajmniej w podstawowym zakresie. Dotyczy to zarówno pojedynczych osób, jak i całych społeczności takich, jak naród. Przyczyny utrzymywania preferencji oraz ich zmian bywają silnie oddziałujące, jednak czasami ich znaczenie maleje, a kierunki zmian nieraz zaskakują.

Chwilowa moda czy stała zmiana?

Można przyjąć, że ukierunkowanie konsumentów na zakup półproduktów do przyrządzania dań, bądź zakup gotowych dań w restauracjach, bywa powodowane chwilową, lub bardziej trwałą modą. Może to dotyczyć między innymi:

• Pojawienia się na rynku gastronomicznym dań z kraju, który w ostatnim czasie stał się chętnie wybieraną destynacją turystyczną
• Nadejścia mody na odżywianie według określonych wskazówek dietetycznych
• Sezonowości niektórych produktów, na przykład warzyw lub owoców, zarówno w ujęciu lokalnym, jak i globalnym

Czasami jednak coś, co wydaje się tylko chwilową modą, wchodzi na stałe do kanonu dań konsumowanych w określonym społeczeństwie, także w naszym kraju. W takim wypadku możemy mówić już o zmianie gustu, która napędzana jest zaakceptowaniem nowych możliwości i propozycji kulinarnych.

Globalizacja, a zmiana gustów

W czasach łatwych, stosunkowo tanich i dostępnych, dotyczących praktycznie całego globu podróży, mamy do czynienia z dwoma nakładającymi się zjawiskami:

• Czerpaniem z doświadczeń kulinarnych innych kultur przez turystów, zwiedzających odległe zakątki świata
• Osiedlaniem się w innych krajach osób chcących prowadzić działalność gastronomiczną i proponować dania swojej, rodzimej kuchni

W sposób opisany w punkcie drugim powstała w Polsce najpierw moda, a następnie przyzwyczajenie do dań kuchni azjatyckiej. Z czasem, w wielu restauracjach i barach, osoby wcześniej oferujące tylko dania azjatyckie, zaczęły proponować równolegle dania tradycyjnie polskie, w tym choćby kotlety schabowe czy zupy, należące do polskiego kanonu. W ten sposób powstała i przyjęła się synergia kuchni dalekowschodniej i polskiej oraz gustów kulinarnych rodaków.

Które dania pokochali Polacy?

Jaka kuchnia, wcześniej niespotykana w naszym kraju, przyjęła się w nim na stałe? Już królowa Bona Sforza w XVI wieku przywiozła do nas nieznane tu wcześniej warzywa: pomidory, kalafiory, karczochy, brokuły, marchew, sałatę, szparagi czy kapustę. Dziś nazywane są (w części) po prostu włoszczyzną, uznawane są za polskie, tradycyjne. Ostatnio, to jest w XX i XXI wieku w Polsce najlepiej przyjęły się kuchnie:

• Dalekowschodnie, czyli chińska, wietnamska, japońska, indyjska
• Amerykańska, czyli dania typu fast-food, przywiezione z USA
• Kuchnie europejskie, w tym włoska, francuska, hiszpańska
• Meksykańskie dania słynące z bardzo mocnych przypraw

Dziś zatem dania takie, jak hot-dogi, pizza, spaghetti, hamburgery, kurczak przyrządzany na dziesiątki sposobów, sushi, tortellini, sajgonki, indyjskie sosy jak madras czy korma, towarzyszą nam na co dzień. I to niezależnie od tego, czy posiłek spożywany jest w restauracji, czy w domu.

Bez problemu kupić można składniki na najbardziej egzotyczne dania, w każdym większym sklepie. W dużych supermarketach stałe miejsce mają stoiska ze składnikami do dań wywodzących się z drugiego końca świata, znaleźć można też dania gotowe, wymagające tylko podgrzania. Czy można zatem oczekiwać, że tradycyjny kotlet, bigos czy rosół (będący w poniedziałek zupa pomidorową) odejdą w zapomnienie?

Gusta (nie)zmienne i jedzenie poza domem

Jakakolwiek propozycja, dieta, zasada żywieniowa nie pojawi się na horyzoncie, to podstawowe dania na ogół pozostają na swoim miejscu, choć w mniejszej ilości. Dlatego też dziś, pomimo globalności naszego żywienia, nadal w większości polskich domów królują potrawy gotowane w nich od dziesięcioleci, a nawet od wieków. Praktycznie w każdym gospodarstwie domowym przynajmniej kilka razy w tygodniu podaje się tradycyjne dania mięsne i jarskie oraz najpopularniejsze w kraju zupy.

Jednak moda (i już tak naprawdę zwyczaj) na jedzenie poza domem, w dużym stopniu spowodowana dużo intensywniejszym, niż jeszcze dwadzieścia lat temu, trybem życia powoduje, że coraz popularniejsze stają się dania kuchni obcych. Dlatego też, w domu także chcemy zjeść coś innego, niż pierogi czy zupę ogórkową. Z pomocą przychodzą wtedy przepisy – ale te naprawdę fachowo przygotowane i wielokrotnie zastosowane.

Warto spróbować czegoś innego

Jeśli gotuje się w domu, to najlepiej korzystać ze sprawdzonych i dobrych przepisów. Takich, które nie tylko pobieżnie traktują temat gotowania, ale doskonale wskazują, jak przygotować potrawę, od zakupów składników, aż do podania. Szczególnie, jeśli dotyczy to dań, które są w naszym kraju nieco egzotyczne. Jeden z takich kompletnych przewodników znajduje się pod tym linkiem: https://fajnegotowanie.pl/przepisy/carpaccio-z-kaczki/.

Carpaccio z kaczki będzie znakomitą propozycją zarówno dla doświadczonych kucharzy, jak i osób początkujących w kuchni, a co najważniejsze – trafi w większość gustów kulinarnych.